İçme ve kullanım suyu yönetmeliği gereğinde yılda en az 1 kez depoların temizliği ve dezenfeksiyonunun yapılması gerekmektedir. Sağlık bakanlığının yayınlamış olduğu İnsani Tüketim Amaçlı Sular Yönetmeliği gereğince 24/4/1930 tarihli ve 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 235 ve 242 nci maddeleri, 27/5/2004 tarihli ve 5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunun 26 ncı maddesi, 13/12/1983 tarihli ve 181 sayılı Sağlık Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 43 üncü maddesine dayanır.

Ayrıca, Avrupa Birliğine Üye Ülkelerce esas alınan İnsani Kullanım Amaçlı Suların Kalitesine Dair 98/83/EC sayılı Konsey Direktifi, Doğal Mineralli Suların Çıkartılması ve Pazarlanmasına İlişkin Üye Devletlerin Kanunlarının Uyumlaştırılması Hakkındaki 15/7/1980 tarihli ve 80/777/EEC sayılı Konsey Direktifi ile Doğal Mineralli Sular İçin Konsantrasyon Limitleri ve Etiketleme Bilgileri Hakkında Liste Oluşturulması ve Doğal Mineralli Suların ve Kaynak Sularının Ozonla Zenginleştirilmiş Hava ile İşleme Tabi Tutulmasının Şartlarını Belirleyen 16/5/2003 tarihli ve 2003/40/EC sayılı Konsey Direktifine paralel olarak içme ve Kullanım suyu depoları düzenli olarak kontrol edilmeli ve gerekli görüldüğünde temizlenmelidir. 

Bu yazıda su deposu temizliğinin neden gerekli olduğunu araştırıyor ve bunun nasıl yapılacağı konusunda size adım adım yol gösteriyoruz.

su deposu temizliği neden önemlidir?
Su deposu temizliği neden önemlidir?

Su deposu temizliği neden önemlidir?

Su deposu temizliği su hijyeninin ve Legionella kontrolünün önemli bir parçasıdır. Zamanla su deposunda kir, toz, döküntü, küf ve Legionella gibi zararlı bakteriler birikebilir. Risk değerlendirmesine dayalı olarak düzenli temizlik yapılmalı, zararlılar sistemden kaldırılmalı, sistemin temiz, güvenli ve uyumlu olmasını sağlanmalıdır. 

Riskleri göz önüne alarak daha da yakından inceleyelim

Durgun, düşük sirkülasyonlu su kaynakları, istenmeyen ve zararlı bakteriler için potansiyel bir üreme alanı olabilir. Durgunluk, suyun az kullanılması, aşırı büyük bir tank kullanılması ve su sisteminizde tıkanmalara veya zayıf akışa neden olan sorunlar gibi birçok faktör neden olabilir. Bu faktörler bir yana, su depolarında her zaman bir miktar durgunluk olacaktır. Bu nedenle bu riskler düşük olsa bile düzenli temizlik ve dezenfeksiyon şarttır.

Su depolama üniteleri, Legionella da dahil olmak üzere biyofilm ve bakteriler için yaygın bir besin kaynağıdır. Kirli bir su deposunda pas, tortu ve silt oluşabilir. Kontrol edilmeyen ve kapağı açık kalan depoların içerisine yaprak, toprak ve başka şeyler de birikebilir ve kirlilik ortaya çıkar.

Diğer bir risk ise şebekeden gelen döküntülerdir. Tank, döküntüler için bir toplama alanı görevi görerek besin ve bakteri barındırmasına neden olabilir.

Su deposu temizliği nasıl yapılmalıdır?

Hazırlık

Temizleme işlemine başlamadan önce aşağıdaki adımları izleyin.

  • Su tankını temizleyen ekibin uygun şekilde eğitildiğinden, sertifikalı olduğundan ve doğru Kişisel Koruyucu Donanım ekipmanına sahip olduğundan emin olunması gerekmektedir.
  • Teknisyenleri ve Sorumlu Kişileri görev ve varlıkla ilgili tehlikeler ve tanımlanan risklerin nasıl azaltılacağı veya kontrol edileceği konusunda bilgilendirmek için çalışmadan önce Risk Değerlendirmesi kontrol edilmesi gereklidir.
  • Tüm bina kullanıcılarını temizlik işinin yapılacağı konusunda bilgilendirin ve iletişim kurun (çalışma sırasında duş/musluk kullanımını azaltmak veya önlemek için uygun işaretleri kullanın).
  • Çalışmaya başlamadan önce su deposunun durumunu fotoğraflayın.
  • Tankın boşaltılabilmesi ve incelenebilmesi için tank girişinin izole edilmesi gerekmektedir.
  • Sistem/tank ile ilişkili destek pompaları da ana güç kaynağından yalıtılmalıdır.
  • Dezenfeksiyon öncesi yüzeyler için fiziki temizlik ve durulama temizliği ile yıkaması gereklidir. 

Tankın boşaltılması

  • Su deposu, temizlik ekibine boş teslim edilmelidir.
  • Kayıt Defteri için boş tankın fotoğrafını çekilmelidir.
  • Giriş gerekliyse iki teknisyen hazır bulunmalı ve kapalı alan güvenlik kurallarına, düzenlemelerine ve prosedürlerine uyulmalıdır. 

Tankın temizlenmesi 

  • Tüm iç yüzeyleri elle basınçlı su makineleri temizlenmelidir. Görünür tüm kir ve kalıntılar temizlenmelidir. Herhangi bir hasar, korozyon, kireçlenme, pullanma, siyah noktalanma ve eksiklik (örn. eksik kemirgen ızgaraları, çapraz akışlı havalandırma delikleri vb.) belirtileri fotoğraflanıp not edilmelidir.

Deponun yeniden doldurulması

  • Yeniden doldurma işlemi sırasında depoyu temiz şebeke suyuyla yeniden doldurulmalı ve sızıntı olup olmadığını kontrol edilmelidir.

Dezenfeksiyon veya klorlama

  • 1. Yöntem olarak Sağlık Bakalnlığından ruhsatlandırılmış firma tarafından yönlendirilen personelin Biyosidal Ürün Uygulama İzin belgesine sahip olması gerekmektedir.
  • İçme ve kullanım sularında kullanılması uygun Hidrojen Peroksit aktif maddeli biyodisal ürün kullanılmalıdır.
  • Şebeke suyunun pH’ına dikkat edilmelidir. 
  • 2. Yöntem Kimyasal dezenfeksiyon için, tanktaki suyu mg/litre (ppm) cinsinden belirtilen serbest kalan klor konsantrasyonuna kadar klorlayınız.
  • Depo hacmini, gerekli konsantrasyonu, minimum temas süresini ve sudaki m3 başına dozu belirleyiniz.
  • Sodyum Hipoklorit’i kontrol etmek için bir klor test kiti kullanın ve tank yarıya kadar suyla doldurulana kadar tanka kimyasal madde eklenmemelidir.
  • Gerekirse daha fazla Sodyum Hipoklorit ekleyin ve tankta PPM serbest kalan klor elde etmek için yeniden test edin. Tanka m3 başına belirtilen oranda klor ilave edilerek karıştırılabilir. Serbest klor konsantrasyonu pH’dan etkilenir. pH’ı 8,5’un üzerinde olan sistemlerde kullanmayın ve temas süresini onaylanmış Yöntem Beyanı’na göre ayarlayınız. 
  • Gerekli klor seviyesi elde edilip muhafaza edildikten sonra, klorlu suyun sistem etrafında akmasını sağlamak için tankın çıkışı açılabilir.

Sistemin yeniden devreye alınması

  • Gerekli temas süresinden sonra, depoya su verilmedir.
  • Depoya su girişi sağlandıktan sonra seperatör seviyesine gelince hidrofor devreye alınmalıdır.
  • Sistemden su geçişi sağlandıktan sonra sistem normale döndürülmelidir. 

Süreci belgelemek

  • Tank kapağını yeniden takmadan önce suyun durumunu fotoğraflayın. 
  • Her su deposu için bir Dezenfeksiyon Etiketi doldurun ve sürece aşağı hizmetlerin dahil edilip edilmediğini belirtin. 
  • Her su deposunu bir etiket imzalayıp yapıştırın ve eski etiketi çıkarın veya bir öncekinin üzerine yerleştirin.
  • Sıcak boyler servisleri dezenfekte edildiyse, kaloriferi açın ve dönüşte su sıcaklığının minimum 50°C veya sağlık hizmeti ortamında 55°C olduğundan emin olun. Kalorifer akışı minimum 60°C’de ölçülmelidir. Dezenfeksiyonun ayrıntılarını göstermek için kalorifere bir servis etiketi ekleyin. 
  • Tüm ekipmanın çıkarıldığından ve tanktaki ve (varsa) kaloriferdeki (Boşaltma Vanaları hariç) tüm vanaların açık olduğundan emin olur.

Su deponuzu ne sıklıkla temizlemelisiniz?

Ne zaman ve ne sıklıkta temizlemeniz gerektiği, binanın içme suyuna hizmet eden su depolama ünitelerinin içilebilir (el yıkamak vb. için kullanılır) veya içilemez (tuvalet sifonları, muhtemelen yağmur suyu geri kazanımından) sistemler olmasına bağlı olarak farklılık gösterecektir. İçme suyu depolama üniteleri, içme suyu çıkışlarını besledikleri için daha düzenli olarak temizlenmeleri gerekmektedir. 

  • Deponun giriş ve çıkış sıcaklığı en az yılda bir kez kontrol  edilmelidir .
  • İçme suyunda her 6 ayda bir, içilebilir/içilemez sularda ise 12 ayda bir olası kirlenme ve döküntü belirtilerine yönelik bir iç denetim ve temizlik gerçekleştirilmelidir.
  • Mikrobiyolojik numuneler içme suyundan her 6 ayda bir ve yalnızca içilebilir ve muhtemelen içilemez sulara yönelik bir kontrol planının gerektirdiği durumlarda alınmalıdır.
  • Su depoları, içme suyu için yılda bir kez (veya denetim gerekli görürse daha sık), içme suyu ve içilemez su için yalnızca denetimin gerekli gördüğü durumlarda temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.
  • Bir su deposu içilemez su içerse de, kullanım sırasında aerosollerin oluşabileceğini ve ayrıca yangın tanklarının test edilmesi gibi faaliyetler için bakım prosedürlerinin dikkate alınması ve risk değerlendirmesi yapılması gerektiğini dikkate almak önemlidir.

Sıvı atıkları güvenli bir şekilde nasıl bertaraf edebilirsiniz?

Su deposu temizlenmesi ve dezenfekte edilmesi çok fazla su israfına neden olabilir. Bir defada çok fazla suyun dışarı bırakılması erozyona veya sele neden olabilir, bu nedenle suyun nihai bertaraf noktasına kadar bir kanalı takip etmesi önemlidir.

Sonuçta su deposu temizliği, iyi su hijyeni, insan sağlığı ve güvenli su dağıtım sistemlerinin sürdürülmesiyle ilgilidir. 

Su deposu temizliği ve dezenfeksiyon hizmeti için 0232 2550101 numaralı telefondan bizleri arayarak hizmet alabilirsiniz.